Hedef Kitle

• Özel gereksinimli (gelişimsel, öğrenme, davranışsal, fiziksel veya duygusal farklılıkları olan) çocukların anne-babaları
• Okul öncesi, ilkokul ve ortaokul düzeyi veliler

Genel Amaç

• Velilerin özel gereksinimi doğru anlamaları
• Çocuklarının gelişimini gerçekçi ve destekleyici biçimde takip etmeleri
• Aile içi uyumu ve ebeveyn dayanıklılığını güçlendirmeleri
• Haklara ve destek mekanizmalarına erişim konusunda güçlenmeleri

1. Özel Gereksinim Nedir? (Farkındalık ve Kabul)

• Özel gereksinim kavramı
• Tanı, etiket ve damgalama
• Her çocuğun bireysel gelişim hızı
• Kabul süreci: inkâr – suçluluk – yas – uyum
• Ailenin duygusal tepkileri

Amaç: Velinin durumu doğru ve sağlıklı çerçevede anlaması

2. Özel Gereksinimli Çocuğun Gelişimi

• Bilişsel, sosyal, duygusal ve motor gelişim
• Güçlü yönlere odaklanma
• Gerçekçi beklenti oluşturma
• Karşılaştırmanın zararları
• Küçük ilerlemelerin önemi

Amaç: “Eksik” yerine “potansiyel” bakış açısı

3. Ebeveyn Tutumları ve Aile İçi Dinamikler

• Aşırı koruyuculuk ve bağımsızlık dengesi
• Disiplin, sınır ve güven
• Kardeş ilişkileri
• Aile içi rol dağılımı
• Suçluluk ve aşırı sorumluluk duygusu

Amaç: Sağlıklı ebeveyn tutumu geliştirmek

4. İletişim ve Davranış Yönetimi

• Çocukla etkili iletişim yolları
• Davranışın altında yatan ihtiyaç
• Olumlu davranışları destekleme
• Zorlayıcı davranışlarla baş etme
• Ceza yerine yapılandırılmış yaklaşım

Amaç: Günlük yaşamı kolaylaştıran beceriler kazandırmak

5. Eğitim Süreci ve Okul İş Birliği

• Kaynaştırma / bütünleştirme eğitimi
• Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı (BEP) nedir?
• Öğretmen-veli iş birliği
• Evde eğitsel destek
• Okuldan beklenti oluşturma

Amaç: Velinin eğitim sürecinde aktif ve bilinçli rol alması

6. Sosyal Hayat ve Toplumsal Katılım

• Akran ilişkileri
• Sosyal ortamlarda yaşanan zorluklar
• Damgalama ve ayrımcılıkla baş etme
• Çocuğun sosyal becerilerini destekleme
• Toplumsal kabulü güçlendirme

Amaç: Çocuğun ve ailenin sosyal hayattan kopmaması

7. Ebeveynin Psikolojik Dayanıklılığı

• Ebeveyn tükenmişliği
• Yalnızlık ve umutsuzluk duyguları
• Kendine şefkat
• Destek sistemleri (aile, uzman, grup)
• “İyi ebeveyn” miti

Amaç: Önce ebeveyni güçlendirmek

8. Haklar, Destekler ve Kaynaklar

• Eğitim ve sağlık hakları
• Rehberlik ve destek hizmetleri
• Resmî kurumlar ve başvuru yolları
• Sivil toplum ve dayanışma ağları
• Uzman desteğine ne zaman başvurulmalı?